Polityka klimatyczno-energetyczna w kontekście bieżącego kryzysy na rynku cen energii i wojny na Ukrainie, w tym pakiet Fit for 55, to główny temat rozmów Wiceministra Klimatu i Środowiska Adama Guibourgé-Czetwertyńskiego z przedstawicielami administracji federalnej Niemiec. Wizyta w Berlinie odbyła się 15-16 marca 2022 r.
Jak podkreślił podczas spotkań Wiceminister Guibourgé-Czetwertyński, obecna sytuacja na rynku energii i agresja rosyjska na Ukrainie wymagają od nas refleksji nad polityką klimatyczną UE, w tym Pakiet Fit for 55, i rzeczywistą możliwością i ścieżką osiągnięcia zakładanych celów. Wyzwania są jeszcze większe niż miało to miejsce kilka tygodni temu.
– Bardzo ostrożnie należy podchodzić do zmian, które mogą prowadzić do większego obciążenia społeczeństwa i już na tym etapie należycie zareagować na ryzyko pogłębiania się ubóstwa energetycznego. Polska nie zgodzi się na żadne rozwiązanie, które odbędzie się kosztem najsłabszych grup społecznych – powiedział.
Wiceminister wskazał także, że Polska bardzo waha się przed włączeniem transportu drogowego i budynków do ETS.
– Poza poważnymi zastrzeżeniami co do skuteczności takiego rozwiązania, bardzo obawiamy się ewentualnych kosztów społecznych. Oczywiste jest, że koszty, jakie poniosą dystrybutorzy paliw, zostaną przerzucone w całości lub przynajmniej w dużej mierze na odbiorców końcowych, którymi będą w tym przypadku odbiorcy indywidualni, a także zostaną wliczone, poprzez komponent transportowy, w wyższą cenę produkty, które zapłacą konsumenci końcowi. Od wielu lat konsekwentnie podkreślamy, że transformacja klimatyczna musi być sprawiedliwa i nie może pogarszać warunków gospodarczych w określonych regionach czy grupach społecznych – mówił.
Podczas rozmów z przedstawicielami administracji federalnej Niemiec Wiceminister Guibourgé-Czetwertyński zwrócił uwagę, że mechanizm regulacji granicy emisji dwutlenku węgla (CBAM) jest jednym z kluczowych elementów pakietu Fit For 55, nie może jednak być rozpatrywany w oderwaniu od reformy systemu ETS i kwestii darmowych uprawnień.
– Polska od początku widziała i nadal postrzega CBAM jako bardzo ważny instrument podnoszenia ambicji redukcyjnych poza UE i widzimy potrzebę wprowadzenia tego mechanizmu – wyjaśniał.
– Należy jednak podkreślić, że CBAM może z jednej strony wyrównywać szanse dla przemysłu europejskiego, ale z drugiej wpływać na jego konkurencyjność. Dlatego ważne jest odpowiednie zaprojektowanie przepisów tak, aby mechanizm wspierał ambicje redukcyjne bez nadmiernego osłabiania konkurencyjności gospodarki europejskiej. W tym kontekście jedną z najbardziej drażliwych kwestii jest sam pomysł zastąpienia bezpłatnych uprawnień w ramach EU ETS przez CBAM i kwestia ta wymaga rozwiązania w ramach toczącej się dyskusji dotyczącej rewizji Dyrektywy EU ETS – dodał.
W trakcie rozmów poruszana była także kwestia planu uniezależnienia Europy od rosyjskich paliw kopalnych, poczynając od gazu, w świetle inwazji Rosji na Ukrainę.
– Komisja Europejska zaproponowała zarys planu uniezależnienia Europy od rosyjskich paliw kopalnych na długo przed 2030 r. Plan ten przedstawia również szereg środków, które mają zareagować na rosnące ceny energii w Europie i uzupełnić zapasy gazu na przyszłą zimę. Polska popiera także podjęcie zdecydowanych działań na rzecz odejścia przez państwa europejskie od importu węglowodorów z Rosji, w tym kontekście dotychczasowe propozycje Komisji wymagają pilnego uzupełnienia – zaznaczył Wiceminister.
– Postulujemy także o przygotowanie długoterminowej strategii przekierowania źródeł gazu wykorzystywanych w UE na źródła nierosyjskie. Dodatkowo należy niezwłocznie przywrócić finansowanie projektów LNG oraz infrastruktury gazowej odpowiedzialnej za dystrybucję gazu z terminali oraz infrastruktury służącej dywersyfikacji źródeł – dodał.
Na spotkaniach w Berlinie rozmawiano także o pakiecie pomocy dla Ukrainy. Jak zaznaczył wiceminister, Polska będzie wspierać wszelkie działania i propozycje służące wsparciu naszych sąsiadów w tej trudnej sytuacji, jak również podejmować dalsze konkretne kroki służące skutecznemu i pilnemu ich wdrożeniu.
Źródło: Ministerstwo Klimatu i Środowiska
