Relacja: posiedzenie plenarne Rady ds. Zielonej Transformacji z udziałem Pawła Różyckiego

Pakiet „Gotowi na 55” (ang. FIT for 55”) to ambitny pakiet reform legislacyjnych, który ma umożliwić osiągnięcie celu jakim jest redukcja emisji gazów cieplarnianych netto o co najmniej 55 proc. w stosunku do poziomu z 1990 r. do 2030 r., angażując wszystkie sektory gospodarki. Pakiet ten jest zestawem narzędzi prawodawczych, które mają służyć realizacji celów zawartych w Europejskim Zielonym Ładzie i Europejskim prawie o klimacie. Pierwsza cześć pakietu została opublikowana w lipcu br., o czym informowaliśmy w komunikacie z dnia 14.07.2021 r., druga cześć Pakietu KE opublikowała w grudniu 2021 r.

W pierwszej części spotkania Dyrektor Różycki podczas swojej prezentacji przedstawił kluczowe informacje nt. Pakietu, jego zakres i główne cele europejskiej polityki klimatycznej w dążeniu do neutralności klimatycznej do 2030 roku. Zwrócił uwagę na nowy mechanizm finansowy- Klimatyczny Fundusz Socjalny, który bezpośrednio powiązany jest z rozszerzeniem systemu ETS o dwa nowe sektory: budownictwa i transportu. Szacuje się, że w latach 2025-2032 budżet Funduszu będzie opiewał na kwotę ok. 72,2 mld EUR, a Polska będzie mogła ubiegać się o środki w wysokości 17,61%, czyli o ok. 12,7 mld EUR*, po spełnieniu odpowiednich wymogów jak np. sporządzenie i przekazanie do KE klimatycznych planów socjalnych (*)z zastrzeżeniem, że 50% wartości planu musi być sfinansowane ze środków państwa członkowskiego).

Podsumowując swoje wystąpienie, Dyrektor Różycki podkreślił, iż z jednej strony Pakiet FIT for 55 to szansa dla polskiej gospodarki, ze względu m.in. na zwiększenie puli środków finansowych dostępnych dla Polski na transformację klimatyczną, wzmocnienia konkurencyjności polskiego przemysłu zarówno na arenie europejskiej jak i międzynarodowej, budowanie przewagi konkurencyjnej poprzez finansowanie i wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań tj. elektromobilność czy technologie wodorowe, a także ograniczenie negatywnego wpływu przemysłu i energetyki na zdrowie ludzkie i środowisko.

Z drugiej strony wskazał na wiele wyzwań, związanych z możliwością m.in. przerzucenia zwiększonego wysiłku redukcyjnego na uboższe państwa UE (w tym Polski), wzrostu ubóstwa energetycznego, wzrostu cen produktów i usług w wyniku nadmiernego wzrostu cen uprawnień i obciążeń dla podmiotów objętych systemem ETS, bez możliwości zapewnienia środków na transformację tych podmiotów.

Wprowadzenie Pakietu FIT for 55 będzie wiązało się także z koniecznością zwiększenia tempa transformacji klimatycznej, zwiększenia świadomości społecznej dążącej do akceptacji wprowadzanych zmian, podjęcia wysiłków redukcyjnych we wszystkich sektorach gospodarki, a także rozbudowania i dostosowania struktur administracyjnych.

W drugiej część spotkania odbyła się bardzo ciekawa dyskusja, moderowana przez Dyrektorkę Departamentu Energii i Zmian Klimatu – Dorotę Zawadzką-Stępniak, w której Uczestnicy spotkania brali bardzo aktywny udział. Padło kilkanaście pytań od przedstawicieli sektorów tj. motoryzacja, budownictwo, przemysł chemiczny czy branży ciepłowniczej.

Najbardziej pożądaną informacją wydawała się być data, kiedy zostaną opublikowane konkretne, prawnie wiążące dokumenty. W ocenie Pana Dyrektora (zakładając scenariusz optymistyczny) może być to połowa roku 2023, jednak wiele zależy od tempa negocjacji krajów członkowskich UE.

Mamy nadzieję, że spotkanie to rozpocznie cykl spotkań i dyskusji w ramach Rady ds. Zielonej Transformacji z przedstawicielami Ministerstwa Klimatu i Środowiska na temat Pakietu FIT for 55, na co Dyrektor Różycki zareagował pozytywnie.

Przypominamy, że 20 października 2021 r. Konfederacja Lewiatan opublikowała horyzontalne stanowisko dotyczące pierwszej części Pakietu Fit for 55, w którym m.in. podziela dążenie Europy do neutralności klimatycznej, jednak podkreśla skalę wyzwań, przed jakimi stoi świat wraz z decydentami, pracownikami i przedsiębiorcami. Apeluje w nim także o pogłębioną debatę na temat szczegółowych rozwiązań pakietu FIT for 55 z udziałem przedstawicieli wszystkich grup tj. sektora rządowego i samorządowego, środowiska naukowego, biznesowego i pozarządowego oraz społeczeństwa, wskazując rolę, jaką w tej dyskusji powinny odegrać organizacje przedsiębiorców, w szczególności przedsiębiorców prywatnych. (https://lewiatan.org/gotowi-na-55-fit-for-55-stanowisko-horyzontalne-konfederacji-lewiatan/ ).

***Rada ds. Zielonej Transformacji to Rada o charakterze horyzontalnym składająca się z członków Konfederacji Lewiatan pracująca nad inicjatywami regulacyjnymi i strategicznymi w ramach Europejskiego Zielonego Ładu. Rada składa się z Prezydium Rady oraz Rady Członkowskiej.

Celem pracy Rady jest:

• Przekazywanie członkom Konfederacji Lewiatan aktualnych informacji nt. poszczególnych inicjatyw w ramach EZŁ mających bezpośredni lub pośredni wpływ na prowadzenie działalności gospodarczej
• Opiniowanie i konsultowanie regulacji oraz strategii wchodzących w skład EZŁ, w tym przygotowywanie ekspertyzy merytorycznej
• Wypracowywanie stanowisk, opinii do regulacji i strategii wchodzących w skład EZŁ
• Aktywna współpraca z administracją publiczną nad ostatecznym kształtem proponowanych rozwiązań
• Organizacja spotkań, konferencji itd. w obszarze EZŁ w Warszawie i Brukseli.

W ramach Rady Członkowskiej powołanych zostało 5 grup roboczych/eksperckich:

• Ambicje klimatyczne – Polityka klimatyczna: jak ambitne cele EU i PL, jakie strategiczne warunki ich przyjęcia z punktu widzenia biznesu, inne;
• Regulacje – Legislacja/regulacje w obszarze klimat-energia;
• Polityka przemysłowa – Strategia przemysłowa UE, integracja sektorowa, Innowacje technologiczne, inne;
• Zrównoważona mobilność – Strategia na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności, Infrastruktura paliw alternatywnych i transeuropejska sieć transportowa, inne;
• Zrównoważone finansowanie – Odnowiona Strategia Zrównoważonego Finansowania, polityka podatkowa, inne.