Na konsultacje społeczne kilku tysięcy stron przepisów składających się na unijny pakiet „Fit for 55” polski rząd zaoferował stronie społecznej 48 godzin. Trudno o bardziej obrazowy przykład obnażający stosunek resortu środowiska do dialogu ze społeczeństwem.
22 września Ministerstwo Klimatu i Środowiska ogłosiło na swojej stronie internetowej, że w celu przygotowania polskiego stanowiska w sprawie pakietu „Fit for 55”, przez 48 godzin zaprasza wszystkich do „przesłania komentarzy, które będą pomocne przy formułowaniu stanowiska Rządu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie komunikatu, z uwzględnieniem aspektu społecznego, gospodarczego, prawnego i finansowego.” Termin tych „konsultacji” nie był wcześniej zapowiadany. Informacji o nich do dziś próżno też szukać w mediach społecznościowych ministerstwa, czyli w najbardziej efektywnym kanale komunikacji ze stroną społeczną.
Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć przesłał do ministerstwa swoje stanowisko, w którym wyraził, jak zawsze, gotowość do wzięcia aktywnego udziału i do nagłośnienia konsultacji społecznych tak ważnego dokumentu. Wyraził jednak zarazem stanowczy sprzeciw, wobec skandalicznej formie ogłoszonych konsultacji, urągającej standardom państwa demokratycznego. Forma taka narusza m. in. unijną zasadę partnerstwa (Code of Conduct on Partnership Principle, 2014).
– Stawka jest ogromna. Od ostatecznego kształtu pakietu „Fit for 55” zależy czy najbliższa dekada pozwoli Europie przestawić gospodarkę na zielone tory, wypełnić zobowiązania Porozumienia Paryskiego i zmniejszyć presję naszego kontynentu na klimat, czy też przepisy zostaną „rozwodnione” lub wręcz zablokowane – mówi Joanna Furmaga, Prezeska Polskiej Zielonej Sieci.
W pakiecie „Fit for 55” poważnych analiz, konsultacji i doprecyzowania wymagają m.in. propozycje wzmocnienia społecznych gwarancji towarzyszących rozszerzeniu systemu Europejskiego Handlu Emisjami (ETS+), nowelizacji dyrektywy o promowaniu OZE (RED 2) rozporządzenia dotyczącego wspólnego wysiłku redukcyjnego (ESR), promowania czystego transportu, regulacji dotyczących efektywnej pomocy technicznej dla państw członkowskich i wiele innych.
Konsultacje stanowiska wobec pakietu przepisów obejmującego 1938 stron, o tak horyzontalnym zakresie, jeśli mają służyć rzeczywistemu, konstruktywnego dialogowi a nie grze pozorów, wymagają nie tylko wcześniejszej zapowiedzi i dłuższych terminów ale i zwiększenia transparentności działań całego rządu. Należy przypomnieć, że nadal nieznane pozostają wyniki szeroko zakrojonych, przeprowadzonych wiosną 2021 r. konsultacji społecznych Krajowego Planu Odbudowy ani Umowy Partnerstwa. W dalszym ciągu uniemożliwia to weryfikację, czy i jakie postulaty ekspertów pozarządowych zostały w ogóle uwzględnione w propozycji KPO przesłanej przez polski rząd Komisji Europejskiej.
Źródło: Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć
