Ułatwienie możliwości realizowania lądowych elektrowni wiatrowych w gminach, które wyrażają wolę lokowania takiej infrastruktury, przy zachowaniu maksymalnego bezpieczeństwa oraz zapewnienia pełnej informacji o planowanej inwestycji dla mieszkańców okolicznych terenów – to główny cel nowelizacji tzw. ustawy odległościowej. Premiera raportu „Energetyka wiatrowa na lądzie – założenia reformy i propozycja ustawy” odbyła się 16.06.2021 w Warszawie z udziałem m. in. wiceminister rozwoju, pracy i technologii Anny Korneckiej.
– Transformacja energetyczna dzięki lądowej energetyce wiatrowej to szybszy rozwój polskiej gospodarki. To wielostronne korzyści dla branży, dostawców energii wiatrowej, ale też mieszkańców i samorządów – powiedziała Wiceminister Rozwoju, Pracy i Technologii Anna Kornecka na konferencji prasowej towarzyszącej prezentacji raportu.
– Zmiany, jakie proponuje MRPiT w prezentowanym raporcie mają charakter ewolucyjny. Zasada 10H będzie dalej obowiązywać, ale umożliwimy udostępnianie na mocy planów miejscowych terenów pod farmy wiatrowe, jeśli taka będzie wola gmin i okolicznych mieszkańców. Biorąc pod uwagę ograniczenia wynikające z określenia jednej sztywnej zasady odległościowej, bardziej efektywnym podejściem w tym zakresie jest uelastycznienie ww. ustawowej zasady odległościowej i oddanie większego władztwa w zakresie wyznaczania lokalizacji elektrowni wiatrowych poszczególnym gminom w ramach procedury planistycznej zmiany planów miejscowych opracowywanej dla nowej elektrowni wiatrowej. Tym samym wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom wielu interesariuszy lokalnych, którzy o takie zmiany do nas się zwracali, a których głos jest również słyszalny w raporcie UNGC – dodała Anna Kornecka.
– Dla mnie osobiście jeszcze jeden głos w dyskusji jest bardzo ważny – głos odbiorców energii. Przemysł jest największym konsumentem energii w Polsce. I to właśnie przemysł, jego konkurencyjność i wręcz zdolność przeżycia – zależy od cen i czystości energii. To jest wymóg podstawowy dla coraz większej liczby firm – produkcja w oparciu o źródła bezemisyjne. Rosnące ceny energii mogą wypchnąć nasze krajowe firmy nie tylko z rynków międzynarodowych, ale nawet zagrozić opłacalności ich produkcji na rynek krajowy – mówiła Wiceminister.
O raporcie
Raport “Energetyka wiatrowa na lądzie – założenia reformy i propozycja ustawy” zawiera obszerny przegląd obecnych przepisów dotyczących lokowania inwestycji w zakresie elektrowni wiatrowych na lądzie oraz propozycje zmian ustawy – przygotowane przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii.
Raport zawiera wypowiedzi przedstawicieli instytucji branżowych, samorządowych, firm z sektora energetyki, bankowości oraz instytucji finansowo-doradczych, które posłużą jako istotny głos doradczy w konsultacjach związanych ze zmianą zapisów tzw. ustawy odległościowej. Dokument został przygotowany przez UN Global Compact Network Poland, a powstał we współpracy z Ministerstwem Rozwoju, Pracy i Technologii, Ministertswem Klimatu i Środowiska oraz Ministerstwem Aktywów Państwowych.
Projekt nowelizacji tzw. ustawy odległościowej
Głównym założeniem projektu jest utrzymanie podstawowych zasad obecnie obowiązujących przepisów:
- Nowa elektrownia wiatrowa (oraz ich zespół) może być lokowany wyłącznie na podstawie Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP), sporządzanego dla obszaru prognozowanego oddziaływania elektrowni wiatrowej.
- Podstawowa minimalna odległość nowej elektrowni wiatrowej od zabudowań mieszkalnych nie może być mniejsza niż dziesięciokrotność całkowitej wysokości elektrowni wiatrowej (dalej jako „10H”).
Podstawą dla określania wymaganej od inwestora minimalnej odległości od zabudowań mieszkalnych byłyby wyniki przeprowadzonej prognozy oddziaływania na środowisko (w ramach której analizuje się m.in. wpływ emisji hałasu na otoczenie i zdrowie mieszkańców)wykonywanej w ramach MPZP przy zachowaniu nowej bezpiecznej bezwzględnej minimalnej odległości od zabudowań mieszkalnych. Identyczna minimalna odległość bezwzględna będzie dotyczyć lokowania nowych budynków mieszkalnych w odniesieniu do elektrowni wiatrowej – odległość nowego budynku mieszkalnego elektrowni wiatrowej nie może być mniejsza, niż przyjęte w projekcie 500 metrów. W MPZP sporządzanego dla terenu wokół przyszłej elektrowni wiatrowej przyjmowane odległości będą uwzględniać faktyczne wymagania wynikające z ww. prognozy i szacowania emisji hałasu.
Finalna odległość od zabudowań mieszkalnych będzie weryfikowana i określana w ramach procedury wydawania pozwolenia przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska (RDOŚ) w ramach decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla danej inwestycji (na podstawie szczegółowego raportu oddziaływania na środowisko przy jednoczesnym zachowaniu wskazanej w ustawie minimalnej bezpiecznej bezwzględnej odległości od zabudowań mieszkalnych).
Zgodnie z projektem nowelizacji, będzie istniała możliwość wydania dodatkowych szczegółowych przepisów dot. wytycznych dla RDOŚ oraz gmin dot. badania i określania oddziaływań elektrowni wiatrowych i ich maksymalnych poziomów hałasu.
Możliwość ww. uelastycznienia przez gminy minimalnej odległości będzie jednak powiązana z dodatkowymi prawami w zakresie konsultacji mieszkańców gmin (podczas dyskusji publicznych), a w szczególności mieszkańców zamieszkałych w odległości mniejszej niż 10H od planowanej elektrowni wiatrowej.
Podstawowym problemem związanym z inwestycjami w elektrownie wiatrowe, powodującym wiele nieprawidłowości i wywołującym szereg sporów wśród członków społeczności lokalnej, był fakt, że przed przyjęciem przepisów ustawy o lokowaniu inwestycji wiatrowych, były one lokowane na podstawie decyzji o warunkach zabudowy, a nie na podstanie MPZP. Ten problem jest rozwiązany poprzez utrzymanie zasady, że lokowanie elektrowni wiatrowej może się odbywać wyłącznie na podstawie MPZP, przy zachowaniu pełnej procedury konsultacyjnej.
Kolejnym istotnym elementem proponowanych zmian jest wzmocnienie obowiązków dot. bezpiecznej eksploatacji elektrowni wiatrowej. Za bezpieczne eksploatowanie elektrowni wiatrowej, odpowiada bezpośrednio jej właściciel. Dodatkowo jednak w stosunku do obecnych, zapewniających właściwy nadzór budowlany nad elektrownią wiatrową, ustawa wprowadzi dodatkowe obowiązki dot. czynności technicznych niezbędnych dla zapewnienia bezpieczeństwa eksploatacji kluczowych elementów technicznych elektrowni wiatrowych, które będą realizowane przez Urząd Dozoru Technicznego w stosunku do elektrowni wiatrowych.
Materiały:
Źródło: Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii
