Wojciech Dąbrowski, Prezes Zarządu PGE Polskiej Grupy Energetyczne otworzył międzynarodową dyskusję Politico poświęconą roli morskiej energetyki wiatrowej w osiągnięciu przez Unię Europejską celu neutralności klimatycznej do 2050 r. W debacie wysokiego szczebla wzięli udział m.in. Michał Kurtyka – Minister Klimatu i Środowiska oraz unijna komisarz ds. energii Kadri Simson.
W wydarzeniu uczestniczył również Gilles Dickson – szef europejskiego stowarzyszenia Wind Europe oraz Patrick Graichen – dyrektor wykonawczy reprezentujący think-tank Agora Energiewende. Tematem debaty był przyszły kształt otoczenia rynkowego dla projektów offshore oraz wyzwania i szanse w kontekście celów unijnej strategii dla morskiej energetyki wiatrowej.
W swoim wystąpieniu Prezes Zarządu PGE Wojciech Dąbrowski podkreślił jak ważną rolę w transformacji energetycznej Polski oraz Grupy PGE będzie pełnić morska energetyka wiatrowa. – Do 2030 r. chcemy oddać do użytku 2,5 GW nowych mocy w offshore. Wraz z Ørsted otrzymaliśmy zgodę Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na utworzenie spółki joint venture, co pozwoli nam zrealizować inwestycje o łącznej mocy do 2,5 GW. Rozwój tego sektora będzie również kluczowy w procesie odbudowy gospodarki po ustaniu pandemii COVID-19, gdyż ożywi inwestycje w branży portowej, stoczniowej, ale także zaplecza infrastruktury technicznej dla instalacji farm wiatrowych na morzu. Napawające optymizmem są perspektywy finansowania tych projektów. – Obecnie obserwujemy również bardzo przychylne podejście instytucji finansowych do finansowania projektów offshore. Widzimy ich dużą chęć zaangażowania się w ten program inwestycyjny, co w dłuższej perspektywie przyczyni się do transformacji energetycznej Polski. Wierzymy, że tym inwestycjom sprzyjać będzie również przyszłe unijne otoczenie regulacyjne.
Mimo to, potrzebne są dalsze impulsy inwestycyjne i dodatkowe wsparcie finansowe, np. w ramach środków w konsultowanym obecnie polskim Krajowym Planie Odbudowy.
Jak zaznaczył Prezes PGE Wojciech Dąbrowski sukces unijnej strategii offshore będzie zależeć przede wszystkim od głębokiej współpracy wszystkich uczestników rynku i ich zaangażowania w wypracowywanie najbardziej optymalnych rozwiązań. – Rozwój morskiej energetyki wiatrowej ma kluczowe znaczenie dla całego sektora energetycznego w Unii Europejskiej. Gospodarki europejskie wyznaczają swoje ambitne cele klimatyczne. Jednak aby je osiągnąć, najważniejsze jest zaangażowanie wszystkich interesariuszy we współpracę i dialog na jak najwcześniejszym etapie, a zwłaszcza deweloperów morskich farm wiatrowych, ostatecznie ponoszących największe ryzyko inwestycyjne i finansowe.
Prezes Dąbrowski podkreślił także konieczność szerszego wsparcia projektów morskich farm wiatrowych w ramach instrumentów służących łagodzeniu gospodarczych skutków COVID-19 oraz dedykowania na ten cel większych środków w ramach Krajowego Planu Odbudowy.
W ocenie komisarz Kadri Simson morska energetyka wiatrowa jest kluczowa do osiągnięcia celu neutralności klimatycznej Unii Europejskiej do 2050 r. Komisarz podkreśliła, że specyfika rozwoju projektów offshore wymaga bardzo długiego czasu przygotowania. Z tego powodu, w ramach opracowywanego właśnie projektu zmiany Dyrektywy w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (REDII), ale także w ramach nowego projektu rozporządzenia w sprawie transeuropejskiej infrastruktury energetycznej (TEN-E), komisja będzie proponować usprawnienie procesu uzyskiwania niezbędnych pozwoleń dla tych instalacji. Według komisarz Simson w przyszłości rozwój sektora będzie zależeć przede wszystkim od współpracy regionalnej i planowania przestrzennego poszczególnych obszarów morskich. Wszelkie działania muszą jednocześnie uwzględniać partycypację społeczną oraz głos innych sektorów wykorzystujących obszary morskie. Komisja jednocześnie chce aktywnie angażować się w planowanie przestrzenne.
Minister Michał Kurtyka podkreślił dotychczasowe osiągnięcia Polski w redukcji emisji oraz przyszłe plany wynikające z przyjętej Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. Rozwój morskiej energetyki wiatrowej, uregulowany w nowej ustawie, jest celem strategicznym dla polskiej gospodarki, przemysłu oraz budowy nowego modelu systemu energetycznego z rosnącym udziałem OZE. Minister ocenił pozytywnie postępy toczące się w ramach podpisanej we wrześniu ubiegłego roku „Deklaracji bałtyckiej”, które wspierane są też przez Komisję Europejską. Minister zwrócił również uwagę, że plan zagospodarowania przestrzennego dla Bałtyku jest finalizowany, a jego realizacja będzie wymagała głębokiej kooperacji pomiędzy instytucjami krajowymi, urzędami oraz wszystkimi interesariuszami.
Giles Dickson jako trzy główne czynniki sukcesu unijnej strategii wskazał morskie planowanie przestrzenne, rozwój infrastruktury sieciowej zarówno morskiej jak i lądowej oraz budowę prawdziwego europejskiego łańcucha dostaw. Podkreślił również, że idea rozwoju morskiej energetyki wiatrowej wpisuje się w cele sprawiedliwej transformacji, poprzez tworzenie nowych miejsc pracy w sektorach towarzyszących, np. w portach. W ocenie szefa Wind Europe kluczowa jest współpraca absolutnie wszystkich interesariuszy. Komentując przyszłe postępy technologiczne wskazał, że projekty hybrydowe (tj. łączące generację wiatrową i interkonektory) muszą być przedmiotem bardzo dokładnej oceny, a w przyszłości coraz większą rolę będą mieć pływające farmy offshore, zwłaszcza tam, gdzie warunki danych mórz nie będą pozwalać na budowę tradycyjnych instalacji.
Patrick Graichen z Agora Energiewende wskazał energetykę wiatrową na morzu i na lądzie oraz fotowoltaikę jako kluczowe dla osiągnięcia unijnych celów, głównie ze względu na ich spadające koszty. W obliczu niespotykanej skali inwestycji, wszystkie te technologie muszą być rozwijane w sposób przemyślany. Energia elektryczna z tych instalacji może też służyć w procesie elektrolizy do produkcji zielonego wodoru w ramach UE, bez konieczności jego importu w przyszłości. Dlatego też Komisja powinna wdrożyć wszelkie narzędzia prawne, usprawniające budowę nowych mocy w OZE oraz zadbać o ich planowanie przestrzenne, nie tylko na obszarach morskich, ale również w ramach sieci na lądzie.
Wyniki sondy przeprowadzonej wśród uczestników debaty wskazują, że 37% respondentów za główny czynnik, który będzie warunkować sukces rozwoju sektora offshore w kontekście celów na 2050 r., uważa współpracę pomiędzy sektorami użytkującymi obszary morskie i poszukiwanie synergii. Natomiast 32% sądzi, że niezbędne są zachęty dla wszystkich rodzajów projektów offshore.
Źródło: PGE Polska Grupa Energetyczna SA
