Zaakceptowane przez Prezesa URE zmiany wynikają z konieczności dostosowania zasad obowiązujących na polskim rynku energii do nowych regulacji, w tym głownie prawa wspólnotowego[1]. Zmiany te stanowią realizację wymagań formalno-prawnych zawartych w poniższych dokumentach:
- Pakiet Czysta Energia (Clean Energy Package, CEP) – Rozporządzenie (UE) 2019/943 oraz Dyrektywa (UE) 2019/944;
- Rozporządzenie (UE) 2017/2195 ustanawiające wytyczne dotyczące bilansowania (The Electricity Balancing Guideline, EBGL);
- zobowiązania złożone przez Polskę w procesie notyfikacji przez Komisję Europejską wdrożenia rynku mocy.
Wprowadzane od 2021 r. reguły stanowią pierwszy etap wdrażania zmian na rynku bilansującym, które zostały określone w Polskim Planie Wdrażania.
Zgodnie z zatwierdzonym przez regulatora dokumentem, główne zmiany na rynku bilansującym będą polegały na:
- umożliwieniu aktywnego udziału w Rynku Bilansującym (RB) zasobom innym niż Jednostki Wytwórcze Centralnie Dysponowane (JWCD), w tym uczestnikom po stronie popytowej (tzw. DSR – ang. demand side response);
- wdrożeniu dedykowanego rozwiązania umożliwiającego aktywny udział magazynów energii elektrycznej oraz elektrowni szczytowo-pompowych w rynku bilansującym;
- wprowadzeniu możliwości aktualizacji Ofert Bilansujących i Ofert Redukcji Obciążenia w ramach Rynku Bilansującego Dnia Bieżącego (RBB);
- zmianie w katalogu usług systemowych pozyskiwanych przez operatora systemu przesyłowego (OSP) – wycofane zostaną następujące usługi: interwencyjna rezerwa zimna (IRZ), operacyjna rezerwa mocy (ORM), gwarantowany interwencyjny program DSR (IP-DSR)[2] oraz praca interwencyjna (IP). W miejsce tych usług – zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej zatwierdzającą ten mechanizm pomocowy, od 1 stycznia 2021 będzie funkcjonował rynek mocy;
- zmianie zasad wyceny i rozliczeń generacji i redukcji wymuszonej na rynku bilansującym (nowe zasady wyznaczania cen CW[3]); celem tej zmiany jest lepsze odwzorowanie faktycznych kosztów zmiennych w rozliczeniach generacji wymuszonej na rynku bilansującym;
- zmianie zakresu informacji publikowanych przez operatora systemu przesyłowego. Informacje o pracy KSE nadal będą publikowane na stronie internetowej operatora systemu przesyłowego, tj. PSE.
***
- Rynek bilansujący jest tzw. rynkiem technicznym (czyli nie jest miejscem handlu energią). Jego celem jest fizyczna realizacja zawartych przez uczestników umów kupna/sprzedaży energii i bilansowanie w czasie rzeczywistym zapotrzebowania na energię elektryczną z jej produkcją w krajowym systemie elektroenergetycznym (KSE).
- Na koniec 2019 r. w procesach rynku bilansującego uczestniczyło 129 podmiotów, w tym 23 wytwórców, 9 odbiorców końcowych, 10 odbiorców sieciowych, 80 przedsiębiorstw obrotu, giełda energii, pięciu operatorów systemów dystrybucyjnych (OSD) oraz PSE jako operator systemu przesyłowego.
[1] Zmiany te wynikają z : 1) Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/943 z dnia 5 czerwca 2019 r., w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej (Dz. Urz. UE z 14 czerwca 2019 r., L 158, s. 54), 2) Rozporządzenia Komisji (UE) 2017/2195 z dnia 23 listopada 2017 r. ustanawiającego wytyczne dotyczące bilansowania; 3) Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 11 listopada 2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz. U. z 2020, poz. 2026); 4) zobowiązania Polski zawartego w pkt. 16 decyzji Komisji Europejskiej z 7 lutego 2018 r. zatwierdzającej mechanizm zdolności wytwórczych mających na celu zagwarantowanie bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej (State aid No. SA.46100 (2017/N) – Poland – Planned Polish capacity mechanism).
[2] IP-DSR – gwarantowany interwencyjny program DSR.
[3] CW oznacza cenę generacji wymuszonej.
