W III kwartale 2020 r. gdański koncern optymalizował działalność – m. in. ograniczając produkcję paliwa lotniczego i zwiększając sprzedaż asfaltów. Udało się utrzymać wykorzystanie niemal pełnych mocy produkcyjnych rafinerii, podczas gdy wiele zakładów w Europie musiała ograniczać przerób. Kompleksowość i elastyczność rafinerii oraz silna pozycja gotówkowa oraz relatywnie niskie zadłużenie sprawiają, że Grupa LOTOS jest dobrze przygotowana na wymagające warunki makroekonomiczne.
Sytuacja na rynku rafineryjnym pozostaje trudna, co odbija się na wynikach finansowych wszystkich spółek z branży, w tym Grupy LOTOS. W III kwartale 2020 r. koncern osiągnął wynik oczyszczony EBITDA LIFO w wysokości 433,2 mln zł i oczyszczony zysk operacyjny wg. LIFO w wysokości 174,1 mln zł. Przychody ze sprzedaży wyniosły 5363,7 mln zł. Trzeci kwartał to również okres, w którym koncern jako jeden z nielicznych wypłacił swoim akcjonariuszom dywidendę z zysku za 2019 r. w łącznej kwocie prawie 185 mln zł.
Otoczenie rynkowe
Na funkcjonowanie Grupy LOTOS w III kwartale 2020 r. znaczący wpływ miała pandemia koronawirusa. Rynek produktów naftowych podlegał dynamicznym zmianom, a otoczenie koncernu znajdowało się w historycznie najdłużej trwającym okresie załamania koniunktury. Odnotowano duże spadki cracków, zwłaszcza na oleju napędowym (-72,8% r/r) oraz lekkim oleju opałowym (-75,0% r/r). Choć sytuacja na polskim rynku paliw w III kwartale 2020 r. ulegała poprawie – przede wszystkim w zakresie popytu na benzynę na skutek nadejścia okresu wakacyjnego – to prawdopodobnie ubytki z poprzednich miesięcy są zbyt duże, aby możliwe było nadrobienie ich w 2020 r. Jednocześnie, wciąż relatywnie niska pozostaje konsumpcja diesla, w przypadku którego popyt silniej uzależniony jest od sytuacji gospodarczej i tempa wzrostu PKB. W omawianym okresie utrzymało się ograniczone wykorzystanie transportu publicznego i zmniejszone zainteresowanie transportem lotniczym.
W reakcji na pandemię, od marca 2020 r. Grupa LOTOS podejmuje działania zapewniające niezakłóconą działalność i bezpieczeństwo pracowników oraz kontrahentów. Wdrożone zostały regulacje zachowania ciągłości kluczowych procesów, w tym między innymi systematyczna praca Sztabu Kryzysowego. Jednocześnie wprowadzono procedury wewnętrzne chroniące przed potencjalnym zakażeniem oraz rozprzestrzenianiem się wirusa na terenie zakładu, a także umożliwiono pracę zdalną możliwie największej liczbie pracowników.
Wydobycie
W segmencie wydobywczym warto odnotować wyższy rok do roku dzienny poziom wydobycia, który wyniósł 18,7 tys. boe/d (+5,2% r/r). W efekcie prac rekonstrukcyjnych wzrosło m.in. dzienne wydobycie ze złoża B3 osiągając średni poziom 2,2 tys. boe/d (+84% r/r). W III kwartale 2020 r. zakończono rekonstrukcje na tym złożu platformy bezzałogowej: włączono do produkcji 2 odwierty produkcyjne. Wykonano również rekonstrukcje 2 odwiertów zatłaczających (od początku 2020 r. na złożu B3 łącznie przeprowadzono rekonstrukcję 7 odwiertów). Co więcej, w październiku br. rozpoczęto przygotowania do rekonstrukcji kolejnego odwiertu zagłowiczonego podwodnie.
Wzrost wydobycia odnotowano również na złożu B8. W III kwartale 2020 r. było to średnio 3,6 tys. boe/d (+27% r/r). To efekt przekazania do eksploatacji i stabilizacji produkcji Centrum Produkcyjnego na złożu B8. W omawianym okresie z sukcesem przeprowadzono 30-dniowy test bloków technologicznych separacji i przesyłu ropy, zasilania turbiną gazową (gazem złożowym) oraz systemu zatłaczania wody. 1 października 2020 r. Centrum Produkcyjnego zostało przekazane do eksploatacji. Równolegle, realizowano prace przygotowawcze do uruchomienia bloku technologicznego systemu sprężania i transportu gazu do Władysławowa.
W III kwartale przychody ze sprzedaży segmentu wydobywczego wyniosły 258,6 mln zł. Ten wyższy o 10,0% r/r poziom przychodów to efekt wzrostu (+24,0% r/r) wolumenu sprzedaży węglowodorów z polskich i norweskich złóż. Oczyszczony wynik EBITDA segmentu także wzrósł i wyniósł 97,7 mln zł (+38% r/r).
Produkcja i handel
W III kwartale 2020 r. przerób ropy naftowej w rafinerii Grupy LOTOS był na stabilnym poziomie ok. 2,6 mln ton. Spółka poddawała pracę rafinerii intensywnej optymalizacji w celu dostosowania uzysków do dynamicznej sytuacji rynkowej. Maksymalizowano produkcję benzyny, benzyny surowej i asfaltów przy jednoczesnym zmniejszeniu puli paliwa lotniczego. Warto w tym miejscu dodać, że dzięki realizacji Projektu EFRA, zwiększyła się kompleksowość technologiczna instalacji rafineryjnych w Gdańsku – Indeks Kompleksowości Nelsona jest na poziomie 11,1 i jest to jeden z wyższych wyników w Europie.
Nadmorska lokalizacja rafinerii Grupy LOTOS sprzyjała szybkiemu wykorzystywaniu okazji rynkowych. Udało się m.in. sprzedać atrakcyjnie notowaną benzynę surową w eksporcie morskim. Dzięki temu, możliwe było zarówno utrzymanie wysokiego poziomu przerobu ropy (na poziomie 96,3% maksymalnych mocy wytwórczych), jak i optymalizacja realizowanej marży w najtrudniejszym dla branży okresie.
LOTOS prowadził również zwiększoną sprzedaż asfaltu. Branża drogowa była obszarem największej aktywności gospodarczej w Polsce i w krajach sąsiednich, mimo spowolnienia w innych gałęziach wynikających z pandemii. Wykorzystując okazję rynkową, LOTOS zwiększył sprzedaż asfaltów w kraju i w eksporcie, szczególnie na wyjątkowo chłonny w tym sezonie rynek rumuński.
Na koniec września 2020 r. LOTOS posiadał w swojej sieci 511 stacji paliw. W III kwartale 2020 r. obszar detaliczny wykazał zysk na poziomie operacyjnym w wysokości 63 mln zł (+213,4% kw/kw, +2,3% r/r). Tak dobry wynik to efekt realizacji wyższej o 32,4% kw/kw (-0,1% r/r) sprzedaży paliw, realizacji wyższej marży jednostkowej na sprzedaży paliw oraz wyższej sprzedaży pozapaliwowej.
Oczyszczony wynik EBITDA LIFO całego segmentu produkcji i handlu w III kwartale 2020 r. wyniósł 339,9 mln zł, czyli o ponad 320 mln zł więcej niż w poprzednim kwartale. Jednocześnie trzeba podkreślić, że ciężkie warunki w III kwartale 2020 r. zakończyły się dla wielu podmiotów z sektora pogorszeniem wyniku w porównaniu do poprzedniego kwartału (m.in. BP, portugalski Galp oraz Eni).
Inwestycje
W III kwartale 2020 r. Grupa LOTOS kontynuowała realizację kilku projektów rozwojowych na mniejszą skalę. Najbardziej zaawansowany z nich to Węzeł Odzysku Wodoru (tj. WOW), którego celem jest zwiększenie produkcji wodoru, LPG oraz benzyny surowej. Z powodu utrudnień związanych z pandemią, planowany termin przekazania do użytkowania został przesunięty na IV kwartał 2020 r. Sfinalizowano także inwestycję budowy czwartego nalewaka bramowego o wydajności 2,2 mln ton rocznie, którego oddanie do prac rozruchowych planowane jest na przełom listopada i grudnia 2020 r.
W sierpniu 2020 r. koncern zakończył również realizację projektu budowy systemu ciągłego monitoringu emisji zanieczyszczeń CEMS (ang. Continuous Emission Monitoring System), którego zadaniem jest bieżące monitorowanie wpływu pracy rafinerii na środowisko naturalne. Jego wdrożenie wynikało z krajowych i unijnych przepisów dotyczących ochrony środowiska naturalnego.
Ważne wydarzenia
W lipcu 2020 r. Komisja Europejska wydała pozytywną warunkową zgodę w sprawie przejęcia przez PKN Orlen kontroli nad Grupą LOTOS. PKN Orlen jest zobowiązany wykonać określone w treści tej decyzji środki zaradcze, które mają na celu zapobieżenie wystąpieniu negatywnych skutków planowanej koncentracji dla konkurencji. Miesiąc później podpisano porozumienie dotyczącego realizacji transakcji nabycia akcji Grupy LOTOS przez PKN Orlen od Skarbu Państwa. Transakcja ma skutkować przejęciem bezpośrednio lub pośrednio kontroli kapitałowej nad Grupą LOTOS przez PKN Orlen.
Źródło: Grupa Kapitałowa LOTOS
