System świadectw efektywności energetycznej jako realne wsparcie w transformacji energetycznej i poprawie konkurencyjności polskich przedsiębiorstw na światowych rynkach.
W intencji Ministerstwa Klimatu, nowelizacja ustawy o efektywności energetycznej ma na celu wsparcie przedsiębiorstw w realizacji projektów poprawy efektywności energetycznej poprzez, między innymi, usprawnienie działania systemu rozliczania białych certyfikatów. W tym celu konieczne jest doprecyzowanie terminologii pojęć z ustawy, tak aby nie zostawić miejsca do interpretacji urzędniczej przepisów, a także, aby nie zaniżać osiąganych przez przemysł oszczędności energii w wyniku realizowanych inwestycji. Takie podejście może być przyczyną opóźnień w realizacji projektów modernizacyjnych i transformacji energetycznej polskiego przemysłu.
Obecnie w wielu przypadkach, mamy do czynienia z urzędniczym gold-platingiem, czyli nieadekwatnym wdrożeniem lub interpretacją krajowych przepisów niezgodną z intencją unijnego prawodawcy, co w efekcie uniemożliwia skuteczne działania systemu wsparcia i obniża konkurencyjność polskich przedsiębiorstw. Na przykład, obecnie Urząd Regulacji Energetyki (URE), asekuracyjnie, traktuje paliwo zaoszczędzone przez odbiorcę końcowego jako energię pierwotną i nakazuje dokonania przeliczenia na energię finalną z uwzględnieniem współczynników nakładu EP/EF. Tymczasem przepisy dyrektywy unijnej mówią o oszczędności paliwa jako energii finalnej w sytuacji braku jego wykorzystania. W efekcie przy takiej interpretacji URE, dochodzi do sztucznego obniżania uzyskanych oszczędności energii. W tym przypadku proponujemy zatem w nowelizacji przepisów dodać zapis wskazujący, że zaoszczędzone paliwo jest również energią finalną, jeśli nie ma konieczności jego spalenia w celu uzyskania oszczędności. Jest to kluczowe wobec planów poszukiwania oszczędności w programach wymiany źródeł ciepła, gdzie z definicji poruszamy się w dziedzinie sprawności i oszczędności paliwa. W bieżącym rozumieniu przepisów wykazanie oszczędności byłoby utrudnione lub w ogóle nie byłoby możliwe, gdyż wszystkie korzyści z wymiany źródła na nowe/wysokosprawne byłyby trawione przez współczynniki nakładu EP/EF.
Istotne dla skuteczności działania systemu jest także uzupełnienie Ustawy o uprawnienia audytora. Obecnie URE ponosi całą odpowiedzialność za ocenę wniosków o wydanie białych certyfikatów. Tymczasem w przypadku większych projektów, audyty efektywności energetycznej są bardzo skomplikowane, więc ich merytoryczna weryfikacja przez urzędników jest bardzo trudna. Zwiększenie roli audytora w procesie i jego finalnej odpowiedzialności za przekazywane dokumenty może usprawnić proces. W sytuacji tylko formalnej weryfikacji dokumentów przez urzędnika cały proces uległby skróceniu. W tym przypadku, przy zwiększeniu odpowiedzialności audytora w procesie, konieczne wydaje się wprowadzenie obowiązkowego ubezpieczenia audytora.
W dłuższej perspektywie, patrząc na unijne cele dotyczące redukcji CO2, pożądane byłoby wprowadzenie innych, obok świadectw efektywności energetycznej, rozwiązań, które mogłyby stymulować realizację wyznaczonego przez UE celu klimatycznego. Taką próbę Ustawodawca podejmuje wprowadzając zapisy o środkach alternatywnych oraz dopuszczając szereg podmiotów do tworzenia programów dofinansowań w ramach białych certyfikatów. Postulujemy uzupełnienie tego katalogu o podmioty ESCO.
Źródło: Piotr Danielski, Wiceprezes Zarządu DB Energy SA
