Na podstawie bazy danych projektów wiatrowych IEO przyjrzał się projektom i właścicielom tych projektów, które w 2019 r. wygrały aukcje OZE dla nowych projektów o mocach powyżej 1 MW. Wyniki aukcji okazały się sukcesem tylko w koszyku IV do którego ustawodawca przydzielił źródła zeroemisyjne: wiatrowe i fotowoltaiczne i niemalże całkowity zastój w pozostałych branżach OZE, spośród których do aukcji przystąpiły tylko pojedyncze projekty.
Zgodnie z oczekiwaniami zdecydowana większość wolumenu w koszyku IV dla instalacji OZE powyżej 1 MW przypadła projektom wiatrowym. Ten koszyk był największy ze wszystkich koszyków aukcyjnych i prawie cały wolumen został zapełniony zwycięskimi ofertami. W aukcji zakupiona została energia z OZE o wartości 16,2 mld zł, co pozwoli na powstanie ponad 2,2 GW nowych mocy wiatrowych. Warto także zwrócić uwagę na projekty fotowoltaiczne (PV), które po raz pierwszy skutecznie uplasowały swoje oferty cenowe w tym koszyku aukcyjnym dedykowanym dla wielomegawatowych projektów i domknęły zakontraktowany wolumen wystarczająco niską ceną ofertową.
Ceny aukcyjne w tym koszyku okazały się być wyższe niż w po przedniej aukcji w 2018 roku. Minimalna cena po jakiej energia została sprzedana wyniosła 162,83 zł/MWh i była o około 3% wyższa niż poprzednio. Maksymalna cena po jakiej energia została sprzedana była na poziomie 233,29 zł/MWh i również wzrosła w stosunku do aukcji z 2018 o 7,5%. Pomimo, że ceny nieznacznie wzrosły, nadal są bardzo konkurencyjne wobec cen rynkowych i potwierdzają, że energetyka wiatrowa jest najtańszą technologią w sektorze energetyki.
Zwycięskie oferty w aukcji powyżej 1 MW zdołało złożyć aż 80 podmiotów zabezpieczając realizacje 101 projektów. W większości są to duże przedsiębiorstwa lub spółki celowe tworzone na konkretne projekty. Z analiz bazy danych IEO o projektach inwestycyjnych OZE, w której zawarte są też pełne informacje o właścicielach zwycięskich aukcji z lat 2018 i 2019 wynika, że do grona największych graczy w całym systemie aukcyjnym należą EDP Renewables, które dzięki wygranej w aukcji zrealizuje 307 MW w 11 farmach wiatrowych oraz Polenergia, która zdołała zabezpieczyć trzy projekty farm wiatrowych o łącznej mocy 186 MW.
Przed aukcją pojawiały się obawy o to, czy na rynku jest wystarczająca liczba dobrych i niemalże gotowych do realizacji projektów wiatrowych. Pomimo zamówienia przez rząd dużego, największego w całej UE, wolumenu liczba ofert była znacząca, a konkurencja cenowa odpowiednio wysoka. Należy mieć jednak na uwadze, że przeważająca część wygranych i projektów opiera się na stosunkowo starych technologiach – ujętych w pozwoleniach budowlanych jeszcze sprzed 2016 r. (sprzed wprowadzeniem restrykcyjnej reguły lokalizacyjnej „10H”). W efekcie nie w pełni wykorzystany został potencjał redukcji kosztów i zwiększenia wydajności z pojedynczych elektrowni oraz potencjał deweloperów wiatrowych. Z analiz bazy danych IEO wynika, że w drugiej połowie 2019 r. warunki przyłączenia do sieci otrzymało około 390 MW projektów wiatrowych. Jednak tylko około połowa z nich to projekty faktycznie nowe. Pozostałe otrzymały „warunki” ponownie w tym samym miejscu, ponieważ poprzednie wygasły lub straciły swoją ważność.
Perspektywy na 2020 r.
Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie maksymalnej ilości i wartości energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, która może zostać sprzedana w drodze aukcji w 2020 r., zostało podpisane przez Prezesa Rady Ministrów pod koniec stycznia. Z rozporządzenia wynika, że w aukcjach w 2020 r. planowana jest sprzedaż takiej ilości energii, aby umożliwić wybudowanie kolejnych 800 MW w lądowych elektrowniach wiatrowych oraz 700 MW w elektrowniach fotowoltaicznych dla projektów powyżej 1 MW. Dla projektów poniżej 1 MW planowane jest 800 MW w energetyce słonecznej. W sumie zgodnie z planowanymi, system aukcyjny może przyczynić się do powstania ponad 2,3 GW nowych mocy fotowoltaicznych i wiatrowych w latach 2021-2024.
Źródło: Instytut Energetyki Odnawialnej
