W projekcie ustawy o zmianie ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym przyjętym przez Sejm 19 lipca 2019 r. i przekazanym do dalszych prac w Senacie zawarto regulacje, które zapobiegną ograniczeniom w dostępie do pojemności magazynowych dla podmiotów działających na rynku paliwowym. Zwiększone zapotrzebowanie na pojemności magazynowe dla ropy naftowej i paliw spowodowane jest wzrostem legalnego obrotu tymi produktami, co jest efektem skutecznej walki z „szarą strefą”, dzięki wdrożeniu pakietów: paliwowego, energetycznego i transportowego.
Zmiany w ustawie są konieczne, aby Agencja Rezerw Materiałowych zobowiązana do utrzymywania części zapasów interwencyjnych (tzw. zapasów agencyjnych) oraz inni uczestnicy rynku paliwowego (utrzymujący tzw. zapasy obowiązkowe) mogli wypełnić swoje zobowiązania ustawowe związane z tworzeniem i utrzymywaniem zapasów ropy naftowej i paliw. Biorąc pod uwagę wszystkie uwarunkowania na rynku paliwowym oraz wyniki analiz uwag do projektu – Prezesa Agencji wyposażono w kompetencję (w określonych przypadkach) do podjęcia decyzji o czasowym utrzymywaniu zapasów agencyjnych w pojemnościach niespełniających wymagań w zakresie dostępności fizycznej (tj. umożliwiającym interwencyjne uwolnienie w ciągu 90 dni).
Równocześnie wydłużono termin (do 1 stycznia 2029 r.), do którego parametry techniczne magazynów mają odpowiadać wymaganiom w zakresie dostępności fizycznej w okresie 90 dni – w przypadku bezzbiornikowego magazynowania ropy naftowej. W przypadku bezzbiornikowego magazynowania paliw wymagania dostępności w okresie 90 dni mają obowiązywać od dnia 1 stycznia 2024 r. Jednocześnie, wprowadzono przepis gwarantujący, że parametry magazynów podziemnych nie mogą ulec pogorszeniu w stosunku do ilości utrzymywanych w nich zapasów interwencyjnych w dniu 1 stycznia 2019 r. Dla zapewnienia zaopatrzenia rynku w paliwa w sytuacji kryzysowej, włączono przepis regulujący strukturę zapasów agencyjnych. Wprowadzono zasadę, że przynajmniej 75% zapasów agencyjnych stanowić mają docelowo paliwa gotowe (wejście w życie przepisu nastąpi 30 czerwca 2029 r.). Wprowadzono także wymóg, aby od 30 czerwca 2024 r. do 29 czerwca 2029 r. paliwa gotowe stanowiły przynajmniej 50% zapasów agencyjnych.
Na Prezesa Agencji nałożono obowiązek sporządzania i aktualizacji prognozy krajowego zapotrzebowania na pojemność magazynową dla zapasów interwencyjnych oraz obrotowych paliw i ropy naftowej. Prognoza ma zapewnić skuteczną ocenę działania krajowego systemu zapasów i możliwości zapewnienia odpowiednich pojemności magazynowych.
Projekt dostosowuje także ustawę do brzmienia dyrektywy wykonawczej 2018/1581 zmieniającej dyrektywę 2009/119/WE, której termin implementacji upływa 19 października 2019 roku.
Znowelizowane przepisy ustawowe obowiązywać będą z dniem następującym po dacie ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Źródło: Ministerstwo Energii
