Towarowa Giełda Energii (TGE) zamierza kontynuować uruchomiony na początku roku Program poprawy płynności oraz wprowadzić dodatkowe zachęty dla animatorów. Po wakacjach TGE rozpocznie w tym zakresie proces konsultacji z obecnym animatorem oraz innymi Członkami zainteresowanymi współpracą z giełdą pod kątem wzmacniania płynności rynkowej.
Jednym z priorytetów Towarowej Giełdy Energii jest nie tylko zapewnienie bezpieczeństwa obrotu, ale także wspieranie płynności rynkowej, czyli tworzenie warunków dla wzrostu dostępności towarów po cenie rynkowej. Odpowiednio wysoka płynność oferowanych przez giełdę instrumentów wpływa na rzetelną wycenę kontraktów, daje możliwość otwarcia i zamknięcia pozycji w każdym momencie sesji, zawęża spread pomiędzy najlepszymi ofertami kupna i sprzedaży, co w efekcie zmniejsza koszt zawartej transakcji oraz pozwala na dostosowanie wymaganego poziomu zabezpieczeń w Izbie Rozliczeniowej Giełd Towarowych. Powyższe aspekty wpływają na zmniejszenie ryzyka handlu na TGE oraz budują do niej zaufanie.
W związku z dużą niepewnością regulacyjną w latach 2017-2018 oraz znaczącym wzrostem cen energii elektrycznej, TGE rozpoczęła w 2018 r. konsultacje z uczestnikami rynku odnośnie poprawy płynności oraz stabilizacji cen. W pierwszej kolejności, w październiku ubiegłego roku, giełda wprowadziła widełki statyczne i dynamiczne, tj. mechanizm ograniczający wahania cen w zleceniach oraz wahania kursów transakcyjnych dla instrumentów będących w obrocie na Rynku Terminowym Towarowym w zakresie energii elektrycznej i gazu. Mechanizm ten powstał we współpracy z Komisją Nadzoru Finansowego.
Kluczowe, z perspektywy TGE, było zaproponowanie rynkowi na początku 2019 r. kompleksowego Programu poprawy płynności, który zakładał m.in. wprowadzenie nowego modelu animacji, zmniejszenie ryzyk rynkowych dla animatorów (mechanizm „Fast Market”) oraz zwiększenie koncentracji zleceń i głębokości rynku (program „Maker-Taker”).
Program „Maker-Taker” miał charakter pilotażowy z terminem obowiązywania od stycznia do czerwca 2019 r., a decyzja Zarządu TGE odnośnie jego kontynuowania lub rezygnacji miała zostać opublikowana nie później niż 16 lipca br. Głównym celem jego uruchomienia było zawężenie różnic w cenach najlepszych ofert kupna i sprzedaży danego instrumentu giełdowego. Zastosowany model konkurencji wśród zleceń miał przyczynić się do zwiększenia ich koncentracji oraz głębokości rynku na poszczególnych instrumentach notowanych na Rynku Terminowym Towarowym energii elektrycznej.
Mając na uwadze transparentność prowadzonych działań, Towarowa Giełda Energii zobowiązała się do przeprowadzenia analizy skuteczności Programu „Maker-Taker”, którą opublikowała 16 lipca br. TGE dokonała także pierwszej oceny aktywności animatora, który działa od 1 kwietnia br. w oparciu o nowy model animacji. Z przeprowadzonej analizy wynika umiarkowana skuteczność Programu „Maker-Taker”, szczególnie dla instrumentów o stosunkowo wysokiej płynności, gdzie większe efekty przyniosła aktywność animatora rynku w postaci PGE GiEK S.A. oraz uwarunkowania historyczne dotychczas najbardziej popularnych kontraktów terminowych. Wyniki analizy wskazują jednak na pozytywne zmiany na rynku terminowym energii elektrycznej m.in. zawężenie średnich spreadów na instrumentach objętych animacją.
Ostatecznie Zarząd TGE podjął decyzję o kontynuacji pilotażowego Programu „Maker-Taker” w terminie od 1 sierpnia do 31 grudnia br. w zmienionej formule jako mechanizmu wspierającego animację najmniej płynnych instrumentów. Dodatkowo, w celu zainteresowania uczestników rynku zwiększaniem płynności dla objętych programem instrumentów, opłaty transakcyjne zostaną obniżone z 50% do 75% dla podmiotów inicjujących transakcję, w ramach działalności na rachunek własny. W analogicznej wysokości na rabaty mogą liczyć inicjatorzy w opłatach za rejestrację pozycji w Izbie Rozliczeniowej Giełd Towarowych (IRGiT).
Dokonana przez TGE ocena pierwszego półrocza funkcjonowania programu „Maker-Taker” oraz aktywności animatora rynku pozwalają wyznaczyć kierunek dalszych działań giełdy w celu osiągnięcia oczekiwanej płynności. Poza kontynuacją Programu „Maker-Taker”, TGE zamierza dokonać przeglądu oferty dla animatorów a także zastosować dodatkowe zachęty w celu jej uatrakcyjnienia.
– Wierzymy, że podejmowane przez giełdę kroki zostaną docenione przez rynek. Bardzo zależy nam na tym, aby na TGE działało wielu animatorów, ponieważ to oni w głównej mierze budują płynność. Dlatego też zamierzamy wprowadzić do naszej oferty dla animatorów dodatkowe zachęty – premiować ich aktywność, dzięki temu mamy nadzieję, że już wkrótce pojawią się nowe podmioty, które przyjmą na siebie tę funkcję. Jesteśmy otwarci na sugestie rynku, chcemy spełniać jego oczekiwania, sama giełda jednak nie stworzy płynności, musimy współdziałać w tej kwestii – powiedział Piotr Listwoń, Wiceprezes Zarządu TGE.
Towarowa Giełda Energii planuje tuż po wakacjach rozpocząć konsultacje w zakresie obowiązującego modelu animacji z obecnym animatorem oraz innymi Członkami zainteresowanymi animacją rynku w celu wypracowania najefektywniejszych rozwiązań.
Źródło: Towarowa Giełda Energii S.A.
